Soundstream Digital Editing System – pionierski DAW

Thomas Stockham – cyfrowy reformator

Urodzony w 1933 w New Jersey, zdobył tytuł doktora nauk medycznych, ukończył Massachusetts Institute of Technology (dla niewtajemniczonych to najlepszy politechniczny uniwerek na świecie) w 1959 roku i został mianowany adiunktem w dziedzinie inżynierii elektrycznej. Na początku swojej kariery pracował nad wykorzystaniem komputerów cyfrowych do pomiarów i symulacji akustyki pomieszczenia oraz do nagrywania i ulepszania dźwięku. W tych badaniach ściśle współpracował z… Amarem Bosem – tak dokładnie, założycielem Bose Corporation! W 1962 zainspirowany nową „zabawką” studentów MIT – komputerem TX-0, naukowiec zaczął eksperymentować z cyfrowym dźwiękiem. W 1968 przeniósł się do Uniwersytetu Utah w Salt Lake City.

Thomas Stockham Jr. opowiada o swoim ojcu

Warto odnotować, że w 1974 roku, gdy wybuchła afera Watergate wraz z innymi członkami panelu został nominowany wspólnie przez Biały Dom oraz Specjalną Prokuraturę do badań taśm prezydenta Richarda Nixona! To właśnie Stockham odkrył, że 18 minut wymazywania nie było przypadkowe, jak twierdziła sekretarka Nixona, Rosemary Woods. Naukowiec był w stanie rozpoznać kilka wyraźnych wymazań, a nawet określić kolejność wymazywania.

Kup bilet na dowolny koncert lub imprezę!

Znajdź Bilety

---

Bezpieczne i proste zakupy

Wreszcie w 1975 roku Stockham założył firmę Soundstream Inc. w Salt Lake City – była to pierwsza firma nagraniowa w Stanach Zjednoczonych. Stockham odegrał kluczową rolę w cyfrowej renowacji nagrań Enrico Caruso. Te nagrania były pierwszymi, które zostały odtworzone cyfrowo przez komputer – w 1976 roku RCA Records wydali je na albumie Caruso – A Legendary Performer – to pierwszy remaster w historii. Album ten możecie łatwo znaleźć na eBayu. Na tylnej stronie jest podana informacja o cyfrowej rekonstrukcji Soundstream.

Enrico Caruso – Rigoletto: Questa O Quella

W tym samym roku firma Stockhama opracowała 16-bitowy cyfrowy system nagrywania dźwięku wykorzystujący 16-ścieżkowy magnetofon instrumentalny Honeywell jako transport, połączony z cyfrowym zapisem dźwięku i sprzęt do odtwarzania projektu Stockham. Działał z częstotliwością próbkowania 50 kHz, w przeciwieństwie do częstotliwości próbkowania płyty audio CD wynoszącej 44,1 kHz. Tym samym Stockham był pierwszym, który dokonał komercyjnego nagrania cyfrowego, używając własnego rejestratora Soundstream w 1976 roku w Santa Fe Opera. W poniższym filmie znajdziecie mnóstwo ciekawych materiałów na temat jego prac oraz konkurencyjnych firm na rynku, jak np. Denon.

Tea Time Topics #30: The Dawn of Commercial Digital Recording;74 Soundstream Digital Tape Recorder

Digital Editing System – pierwszy DAW w historii

W 1978 roku firma Soundstream zbudowała coś, co można uznać za pierwszą cyfrową stację roboczą audio przy użyciu najnowocześniejszego sprzętu komputerowego w tamtych czasach. System cyfrowej edycji Soundstream był pierwszym komputerem używanym do edycji nagrań komercyjnych. Składał się z komputera Digital Equipment PDP 11/60 z niestandardowym pakietem oprogramowania o nazwie DAP (Digital Audio Processor) opracowanym przez pracownika firmy Roberta Ingebretsena, 14-calowego dysku twardego Braegen, oscyloskopu do wyświetlania przebiegów dźwiękowych do edycji, a także z terminala wideo do sterowania systemem. Karty interfejsowe podłączane do gniazd Unibus PDP-11 (Digital Audio Interface lub DAI) zapewniały analogowe i cyfrowe wejście i wyjście audio do łączenia z cyfrowymi rejestratorami Soundstream i konwencjonalnymi analogowymi. Oprogramowanie DAP przeprowadzało edycję dźwięku nagranego na dyskach twardych systemu i generowało proste efekty, takie jak crossfade. System Soundstream był procesem 50kHz/16-bitowym, który zapisywał dźwięk na szybkim magnetofonie instrumentalnym. Jedną z jego najważniejszych cech były rozbudowane i potężne możliwości edycji. System, początkowo dostępny tylko poprzez wynajem na projekt lub na godzinę, był używany przez ponad dekadę. Soundstream zainstalował systemy edycji w Paramount Pictures (Hollywood), RCA (Nowy Jork) i Bertelsmann (Niemcy). Do Departamentu Sprawiedliwości USA dostarczono system wspomagający analizę nieautoryzowanych nagrań. Zdjęcie tego już praktycznie niespotykanego sprzętu znajdziecie na stronie Simona Barbera.

Thomas Stockham – wizjoner technologii

Stockham w artykule w Journal of the AES z października 1977 przewidywał przyszłe nagrania na kieszonkowych dyskach cyfrowych 490 MB, zawierających 60 minut muzyki próbkowanej z częstotliwością 42,5 kHz. W 1986 Sony/Philips zadebiutuje na CD, kieszonkowym formacie cyfrowej płyty przechowującej ponad 60 minut na płycie 540 MB z częstotliwością próbkowania 44,1 kHz. Stockham zyskał szerokie uznanie za swój pionierski wkład w cyfrowe audio. Otrzymał mnóstwo wyróżnień i nagród, w tym Grammy w 1994 roku.

Doktor Stockham był bardzo miłym facetem. Zatrzymałem się w Soundstream pod koniec lat 70. i odwiedziłem go z czystej ciekawości. Poświęcił mi pół godziny swojego czasu i wyjaśnił, co robi i jak to robi. Przedstawiony pakiet płyt zawierał 10 minut (!) muzyki. Oryginalne mastery Telarc na początku ery cyfrowej były masterowane przez Soundstream przy wyższej częstotliwości niż obecny standard CD. Zawsze czułem, że te wczesne mastery Soundstream brzmiały znacznie cieplej (i bardziej soczyście) niż standard Sony, który stał się normą. Nagranie wagnerowskiego „Pierścienia Nibylunga” autorstwa Janowskiego zostało zmasterowane przez Soundstream i jest dla mnie najlepszym brzmieniem ze wszystkich cyfrowych nagrań tej opery. Tak, ten facet był jednym z głównych pionierów w historii nagrań, od Edisona do współczesności

– napisał James Bevan, na stronie Uniwerystetu Utah

Thomas Greenway Stockham od 1994 roku chorował na Alzheimera – zmarł w 2003 roku.