Wspominamy Oskara Salę, ojca chrzestnego muzyki elektronicznej
18 lipca 2022 Google upamiętniło niemieckiego kompozytora Oskara Salę z okazji 122. rocznicy jego urodzin. Przypomnimy sobie, kim był jeden z pionierów muzyki elektronicznej.
Oskar Sala – prestidigitator dźwięku
Oskar Sala urodził się w niemieckim Greiz w 1910 roku. W wieku 19 lat przeniósł się do Berlina, aby studiować grę na fortepianie i kompozycję w Konserwatorium Berlińskim. Jego nauczyciel kompozycji Paul Hindemith zapoznał go z Friedrichem Trautweinem, twórcą prototypowego syntezatora – Trautonium. Instrument ten wytwarzał różne dźwięki i hałasy, naciskając drut rezystora na metalową szynę. Pozbawiony był klawiatury i umożliwiał bezstopniową, płynną syntezę wysokości dźwięku. Syntezator został przedstawiony publicznie w roku 1930 wykonaniem utworu Paula Hindemitha Triostück für drei Trautonien. W czasach II wojny światowej, w 1943 roku Sala stworzył muzykę do pierwszego w historii niemieckiej kinematografii kolorowego filmu animowanego Armer Hansi. Jego gra na trautonium nadała małemu kanarkowi w kreskówce śpiewny głos – był to pierwszy raz, kiedy w tym gatunku została użyta muzyka elektroniczna. Sala był dwukrotnie powoływany do Wermachtu. Po szkoleniu, kiedy mógł już wrócić do grania, został wysłany w 1944 roku do Prus Wschodnich, gdzie doświadczył obrażeń na froncie. Według jego oświadczeń był jedyną osobą z kompanii, której udało się ujść z życiem.
Electrische piano: Trautonium (1941)
W 1952 roku Sala stworzył własną wersję instrumentu, Mixtur-Trautonium, oraz pracował nad ich kolejnymi wersjami: Volkstrautonium, Rundfunktrautonium i przenośnym modelem Konzerttrautonium. Promował swój instrument, odbywając trasy koncertowe po Europie Zachodniej i wykonując specjalnie skomponowane utwory Paula Hindemitha, Richarda Straussa i Artura Honeggera.
An electronic music composer and physicist, Oskar Sala is known for producing sound effects on a musical instrument called a mixture-trautonium. He also worked with Alfred Hitchcock where he composed for his film, The Birds.#DiscoveryChannelIn #OskarSala #ElectronicMusic pic.twitter.com/k4SRsv356x
— Discovery Channel India (@DiscoveryIN) July 18, 2022
Skomponował kilka płyt, wykonał wiele koncertów i stworzył ścieżki dźwiękowe do radia, telewizji, reklam i filmów, m.in. do Rosemary Rolfa Thielego, The Indian Tomb Fritza Langa czy do legendarnego filmu Alfreda Hitchcocka – Ptaki.
Ptaki – The Best of
Pozostał aktywny aż do śmierci w 2002 roku. Jego ostatni instrument, dwugłosowe Mixturtrautonium, zbudowane już na półprzewodnikach, znajduje się w Berlińskim Muzeum Instrumentów Muzycznych.
Oskar Sala – Elektronische Impressionen
Więcej muzyki, filmów oraz wywiadów z Oskarem Salą znajdziecie na kanale Trautonist. Zobaczcie też specjalną prezentację na Google Arts & Culture.