Hala ocynowni chemicznej

Hala ocynowni chemicznej

Lokalizacja i dane kontaktowe

Miasto:
Kraków
Adres:
ul. Ujastek 1
Telefon:
KBF (48 12) 424 96 50
Adres www:
http://sacrumprofanum.pl/

Opis klubu Hala ocynowni chemicznej

Postindustrialna przestrzeń hali ocynowni chemicznej kombinatu stanowi znakomity kontekst dla muzyki wykonywanej przez Kraftwerk. Zespół Kraftwerk (elektrownia) powstał przecież w najbardziej uprzemysłowionym landzie RFN, Nadrenii Północnej i  Westfalii (Düsseldorf), a zagadnienia industrialne i postindustrialne znajdują poczesne miejsce zarówno w poszukiwaniu nowatorskich brzmień, wykorzystywaniu i przetwarzaniu fabrycznych dźwięków, jak i w głębszej refleksji zespołu nad miejscem człowieka w epoce mechanizacji. W ten sposób Kraftwerk odwołuje się zarówno do tradycji niemieckiego Bauhausu, jak niemieckiego ekspresjonizmu (zwł. Fritz Lang). Muzycy przywiązują zresztą ogromną wagę do znaczenia i charakteru przestrzeni, w której się prezentują. Precyzyjnie zaplanowane widowiska są niezmiennie wyzwaniem produkcyjnym i organizacyjnym. Podczas trzech niezwykłych koncertów zbudowana wewnątrz hali ocynowni specjalna scena i widownia, ma pomieścić w sumie 10,5 tys. uczestników.

 

Biletomat.pl

Kup bilet na dowolny koncert lub imprezę!

Znajdź Bilety

Bezpieczne i proste zakupy

 

Nie bez znaczenie jest umiejscowienie koncertów Kraftwerk w Nowej Hucie. Plan generalny socjalistycznego miasta przygotowany przez Tadeusza Ptaszyckiego został ogłoszony niemal równocześnie z nekrologiem Józefa Stalina. „Socrealistyczną” Nową Hutę budowano w latach 1953-1956.

Założenie miasta Nowa Huta oparto na amerykańskiej teorii jednostki sąsiedzkiej (osiedla liczące 4-5 tys. ludzi, wyposażone w całą potrzebną od życia infrastrukturę i stanowiące jakby odrębne miasteczko, gdzie mieszkańcy znają się wzajemnie i utrzymują sąsiedzkie stosunki). Dzielnicę zbudowano wzorując się na XV- i XVI-wiecznych miastach renesansowych. Dziś najstarsza jej część wpisana jest do rejestru zabytków.

W tym samym czasie powstawał kombinat metalurgiczny – przez ponad pół wieku najważniejszy zakład przemysłowy dzielnicy Nowa Huta. Dyskusję o potrzebie budowy nowego, potężnego kombinatu rozpoczęto tuż po II wojnie światowej. Powojenne zniszczenia i intensywna odbudowa kraju sprawiły, że zapotrzebowanie na stal było ogromne. Jeszcze w połowie 1946 roku nawiązano kontakt z amerykańską firmą Freyn Engineering Company z Chicago. Miała ona dostarczyć całą niezbędną do budowy huty dokumentację. Wstępne koszty jej budowy miały wynosić 200 mln dolarów. Zakład miał być umiejscowiony w jednej z miejscowości nad Kanałem Gliwickim. Na początku 1948 r. nastąpiło zerwanie współpracy z USA, podyktowane względami politycznymi. Polska odrzuciła Plan Marshalla i zacieśniła współpracę z ZSRR. W ostatnich miesiącach 1948 r. wytypowano 11 możliwych lokalizacji wielkiego zakładu metalurgicznego, który miał produkować 1,5 mln t. stali rocznie (z możliwością zwiększenia produkcji i rozbudowy zakładu). Były to: Dzierżno, Blachownia, Koźle, Kędzierzyn, Bycina, Libiszów, Kuźnia Raciborska, Zator, Skawina, Pleszów (w niewielkiej odległości na wschód od Krakowa) oraz Mędrzychów koło Tarnowa. W lutym 1949 r. orzeczenie specjalistów z Moskwy wskazało rejon X, czyli tereny wsi Mogiła, Pleszów jako optymalny dla budowy Nowej Huty. Co zadecydowało o tym wyborze? Po zerwaniu współpracy z Zachodem brano pod uwagę sprowadzanie rudy tylko z ZSRR, zatem huta musiała być zlokalizowana bliżej wschodniej granicy. Na wybór nowej lokalizacji miała również wpływ zasada równomiernego uprzemysłowienia kraju i aktywizacji rejonów przemysłowo zacofanych. Ponadto przeludnione małopolskie wsie były zasobne w siłę roboczą. Przez lata mówiono też o czynniku politycznym tej decyzji. Zakład przemysłowy, socjalistyczne miasto z robotniczą społecznością miały być karą dla „reakcyjnego”, inteligenckiego Krakowa i jego „antykomunistycznej” postawy. Decydujące wydają się być jednak uwarunkowania ekonomiczno-techniczne: rozległy, płaski i suchy teren, bliskość wody i dogodna komunikacja (możliwość przyłączenia huty do trzech magistrali kolejowych: wschodniej, zachodniej i północnej).

Pod budowę dzielnicy mieszkaniowej i kombinatu przeprowadzono wywłaszczenia na terenie o pow. ok. 11 tys. ha. W większości była to ziemia chłopska i zakonna klasztoru cystersów w Mogile. W wyniku akcji wywłaszczeniowej ponad 4 tys. gospodarzy – bez odszkodowania – utraciło swoje ziemie w Pleszowie, Mogile, Bieńczycach i innych miejscowościach.

Pracę budowlane na terenie przyszłego kombinatu metalurgicznego rozpoczęto 26 kwietnia 1950 roku. Podstawową, darmową siłę roboczą (przynajmniej na początku) na budowie stanowiła młodzież z Ochotniczych Brygad Związku Młodzieży Polskiej (ZMP) oraz Powszechnej Organizacji Służby Polsce (SP). W pierwszym okresie budowy tworzono drużyny robocze po stu junaków, dzielone na 15-20-osobowe grupy. Podstawowymi narzędziami pracy były kilofy, łopaty, taczki… i własne ręce. Jak wspominają ówcześni robotnicy, plac budowy przypominał gigantyczne kretowisko. Po deszczu zaś zamieniał się w gigantyczne grzęzawisko, z którego trudno było wydostać się o własnych siłach. W bryi nierzadko grzęzły nawet samochody ciężarowe i traktory. Wtedy niezawodne okazywały się… konie, którymi z bagna wyciągano wszelki sprzęt mechaniczny i maszyny.

Do końca 1950 r. na plac budowy przyjechało 10-12 tys. młodych ludzi z brygad SP i ZMP oraz kilka tysięcy z wolnego naboru. Ogólnokrajowa propaganda i sztucznie podsycany entuzjazm wpływał skutecznie na niejednego robotnika. Szerokim echem odbił się rekord murarski Piotra Ożańskiego – ochotnika spod Rzeszowa, który 14 lipca 1950 roku w ciągu 8 godzin, wraz ze swoją brygadą murarską, ułożył ponad 34 tys. cegieł, wykonując 525 % normy. Ożański stał się bohaterem socjalistycznego współzawodnictwa pracy – jego zdjęcia pojawiły się we wszystkich gazetach, organizowano z jego udziałem pokazy „nowoczesnych technik murarskich”. Po latach jego losy stały się inspiracją dwóch słynnych filmów Andrzeja Wajdy: „Człowieka z marmuru” i „Człowieka z żelaza” – nagrodzonego Złotą Palmą na festiwalu w Cannes w 1981 r.

Uroczyste uruchomienie kombinatu imienia Włodzimierza Lenina, nastąpiło 22 lipca 1954 roku. Pod koniec tego samego roku przy budowie huty pracowało 26 817 ludzi, zaś 9253 wznosiło dzielnicę mieszkaniową. W samej hucie zatrudnionych było 10 020 pracowników.

Maksymalne wielkości produkcji zakład osiągnął w 1978 roku, zatrudniając wtedy 38 tys. pracowników. W 1980 roku powierzchnia kombinatu wzrosła do 18 km². W ten sposób stał się on jednym z największych zakładów przemysłowych tego typu na świecie.

Ten kolos nadal robi wrażenie na każdym, kto przekroczy jego progi. Setki budynków, kilometry dróg i torów, podziemia i ogromne hale, z których niektóre mają powierzchnie kilkukrotnie większe od krakowskiego Rynku. Zimą, w okresie stanu wojennego na dachu stalowni przez kilka tygodni ukrywał się znany działacz „Solidarności” Mieczysław Gil. Było to możliwe dzięki olbrzymim rurom odprowadzającym gorącą parę i tworzącym w ten sposób w mroźne dni tropikalny wręcz mikroklimat.

Kombinat nowohucki był ważnym obiektem propagandowym. Oglądali go m.in. premier Indii Jawaharlal Nehru, Charles de Gaulle czy Fidel Castro, który po pojawieniu się w Krakowie zrezygnował z oglądania Rynku z Sukiennicami i kazał od razu wieźć się do huty.

W okresie transformacji ustrojowej w 1990 roku wyłączono przestarzałe, nieekonomiczne urządzenia i znacznie ograniczono produkcję. Nastąpiła też zmiana patrona huty na Tadeusza Sendzimira (polskiego racjonalizatora przemysłowego, którego wynalazki i patenty zyskały uznanie na świecie zwłaszcza w dziedzinie metalurgii). W 2004 roku doszło do prywatyzacji kombinatu przez indyjski kapitał. Grupa ArcelorMittal to obecnie największy producent stali na świecie.


Imprezy blisko Ciebie w Tango App →